Specialisatie Neurodiversiteit
Neurodiversiteit
Neurodiversiteit beschrijft de natuurlijke variatie van neurologische verschillen in het menselijk brein.
Neuro-divergentie kent vele vormen, waaronder hoogsensitiviteit, hoge intelligentie en (hoog)begaafdheid, aandachtstekortstoornis ADHD en ADD en hoogfunctionerend Asperger autisme (AS).
Hooggevoeligheid of Hoogsensitiviteit
Hooggevoeligheid is een persoonlijkheidskenmerk dat in 1996 werd ontdekt door de Amerikaanse psychotherapeut, dieptepsycholoog en baanbrekend onderzoeker Elaine N. Aron (1944). Deze eigenschap, wetenschappelijk bewezen, is verantwoordelijk voor 15 tot 20 procent van de bevolking.
Hoogsensitieve mensen (HSP's) worden in de kern gekenmerkt door een andere, zeer fijne, intensere waarneming en hebben een zeer gevoelig zenuwstelsel. Ze nemen anderen, groepen en teams bewuster waar. Ze voelen gevoelens, stemmingen, energieën, intuïties en dynamieken aan die door anderen onopgemerkt blijven. Hun zintuiglijke indrukken zijn intenser en complexer. Hoogsensitieve mensen verwerken informatie sneller en grondiger.
De positieve kant van hoogsensitiviteit zijn de gaven en talenten van gevoelige intuïtie. De keerzijde van hoogsensitiviteit zijn de moeilijkheden en uitdagingen, omdat dit vaak kan leiden tot een overbelasting van de zintuigen. Indien deze gevoelige eigenschap niet goed geïntegreerd is, kan deze leiden tot emotionele slijtage, uitputting, teleurstelling en mislukking, zelfs op de werkvloer. Daarom is het essentieel voor hoogsensitieve mensen om zich bewust te zijn van hun persoonlijkheidskenmerk.
Hoge intelligentie & Hoogbegaafdheid
Hoogbegaafdheid is iemands intellectuele vermogen dat ver boven het gemiddelde ligt. Het zogenaamde intelligentiequotiënt (IQ), dat kan worden bepaald met een intelligentietest, dient traditioneel als een maatstaf voor cognitieve vaardigheden en een maatstaf voor hoogbegaafdheid. Een IQ van 130 of hoger wordt als hoogbegaafd beschouwd. Ruim 2% van de bevolking wordt als hoogbegaafd beschouwd. Dat zijn twee of drie op de 100 mensen. De meeste mensen behalen een gemiddelde IQ-score tussen de 85 en 115 op de test (68% van de bevolking). Een IQ-score tussen 116 en 129 wordt beschouwd als bovengemiddeld intelligent (14% van de bevolking).
De manier waarop hoogbegaafdheid zich manifesteert, verschilt van persoon tot persoon. Gedeeltelijke hoogbegaafdheid kan zich manifesteren op specifieke gebieden, zoals uitzonderlijke wiskundige, taalkundige of technische vaardigheden. Daarnaast zijn er diverse andere potentiële talenten, bijvoorbeeld op muzikaal, sportief, sociaal of artistiek gebied.
De voordelen van een hoge intelligentie zijn onder andere een snel begrip. Hoogbegaafden stellen kritische vragen, zijn vaak erg nieuwsgierig, hebben een sterke leergierigheid en een honger naar kennis, zijn zeer gemotiveerd om zich met nieuwe onderwerpen bezig te houden, hebben het vermogen om snel complexe verbanden te doorgronden, complexe problemen intuïtief op te lossen en ontwikkelen vaak creatieve, innovatieve oplossingen.
Nadelen kunnen zijn: sociale problemen (isolatie of het gevoel niet begrepen te worden), onderuitgedaagd worden (verveling en demotivatie), overuitgedaagd worden (streven naar perfectie), het gevoel anders te zijn of emotionele uitdagingen. De individuele effecten van hoogbegaafdheid hangen onder andere af van de persoonlijke omgeving, het type hoogbegaafdheid en hoe iemand omgaat met zijn of haar eigen mogelijkheden.
ADHD & ADD
ADHD is de afkorting voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). Het wordt gekenmerkt door aanhoudende aandachtstekortstoornis en/of hyperactiviteit-impulsiviteit. Ongeveer 2,5% tot 4,7% van de volwassenen heeft ADHD. Medicatie kan worden overwogen bij ADHD. ADD, of Attention Deficit Disorder, is het kleine broertje van ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder of -syndroom).
Het belangrijkste verschil tussen ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) en ADD (Attention Deficit Syndrome) is de aan- of afwezigheid van hyperactiviteit en impulsiviteit. Bij ADHD zijn alle drie de symptomen (aandachtstekortstoornis, hyperactiviteit en impulsiviteit) aanwezig, terwijl bij ADD hyperactiviteit en impulsiviteit afwezig of minder uitgesproken zijn. Mensen met ADD zijn ongeconcentreerd en aandachtsloos, maar hebben geen last van hyperactieve gedragsstoornissen.
Nadelen van ADHD zijn onder meer concentratieproblemen, impulsiviteit, hyperactiviteit (innerlijke rusteloosheid), sociale problemen, zoals het opbouwen en onderhouden van relaties, het begrijpen en naleven van sociale regels, problemen met het zelfbeeld zoals twijfel aan jezelf, angst en depressieve stemmingen door falen en negatieve ervaringen, leerproblemen en moeite met het organiseren van taken.
De voordelen van ADHD zijn onder andere creativiteit (een levendige verbeelding, originele ideeën), spontaniteit (reageren op nieuwe situaties, zich snel aanpassen aan veranderingen), een hoog energieniveau, doorzettingsvermogen in taken, hyperfocus en een uniek perspectief op de wereld dat verrijkend kan zijn voor anderen.
Hoogfunctionerend Asperger Autisme (AS)
Het syndroom van Asperger, ook wel hoogfunctionerend autisme genoemd, onderscheidt zich van andere autismespectrumstoornissen doordat er geen sprake is van cognitieve of taalontwikkelingsachterstanden. Integendeel, de meeste mensen met het syndroom van Asperger hebben een normale algemene intelligentie, met een bijzonder hoge intelligentie op sommige gebieden.
Een tot drie op de duizend mensen in Duitsland heeft autisme met het syndroom van Asperger. Ongeveer de helft van alle mensen met hoogfunctionerend autisme zou ADHD hebben.
Mensen met autisme met het syndroom van Asperger kunnen uitzonderlijke vaardigheden ontwikkelen op bepaalde gebieden, zoals wiskunde, wetenschap of kunst. Ze hebben vaak een uniek perspectief op de wereld. Nadelen van hoogfunctionerend autisme zijn onder andere psychomotorische afwijkingen en problemen met sociale interacties, zoals het begrijpen van non-verbale signalen en het opbouwen van relaties. Een verhoogde waarneming van en gevoeligheid voor bepaalde omgevingsstimuli en zintuiglijke indrukken, evenals verwerkingsproblemen daarvan, komen vaak voor.
Praxis Wandelatelier is onder andere lid van:
Netwerk voor Hooggevoeligheid: https://hochsensibilitaets-netzwerk.com
Portaal voor Hoogbegaafden en Hoogbegaafden: https://www.können-macht-spass.de